2 Ocak 2021 Cumartesi

Qırbon kıro

 



Qırbon kiro

bı sê tiro

Ame mı viro

Kıson ıd bı vino


Waxt bı belo

Çadır ken qulo

Nye dino nye imono

Heton ver (kok) şeno

4 Ocak 2020 Cumartesi

KIRO TEZE


KIRO TEZI

Jü Cinıkê bı mêrıkê xu’ya biyê, rocê ama, mêrık gıno pıro, merdo. Taqawıtina (emekliyina) iy ciniya xo rê manda, cinıkı serron’a na taqawutin’a weşiya xo ramıta, şiya...

Zamanê  ra tepia xorto dı azebê amo, cinıkı rê biyo mısteri. Zerrê cinıkı ki xorti rê ta diyo, hama: “Ez kı bızeweci, nêbo, taqawutina mêrdê mı bıbırriyo? Ala fındı, ez sêri, rêyê muxtari ra pers keri, bêri” vato.
Şiya, pers kerdo, muxtari vato:
“Wulı, ez qanun – manun nêzonı, nae ya hakim ya ki qaymıqam zaneno. Ekı wazenay, sodıra bê, şimı şükı, pers kımı.“ Cinıkı,
“Beno, sodıra şimı“ vato. 

Lêla vestê ra, şiyê şükı qonağê hukmati. Muxtari jü bı jü wejiyat hakimi rê qeşi kerdo, vato. Hakimi:
“Ekı zeweciye, thaqawutina mêrdê xo bırrina, elbet” vato. Muxtari cinıkı rê:
“Qererê xo bıdı, hurdımino ra jüyê weçinı“ vato.  Cinıkı nêşkiya qerer bıdo:
“Hatê dı perêy, hatê dı xorto dı azeb esto, nêzonı se bıkeri. Muxtar, to sa vanay?“ vato. Muxtari sêr kerdo kı ‘xort’ fekê cinıkı ra qe nêgıno war ro, vato:
“Taqawutinı bırrina, va bıbırriyo, ez kı hurındia to dı bi, kırê teji gênı, xorê kêfê xo dı sêr konı...” 




2 Ocak 2020 Perşembe

hewno gıran


HİRÊ HAVALÊ TÜTINCİ

Hirê havali benê, xorê idarê xo tütın’a kenê. Ni havali serrı bı serrı tütınê xo ramınê, barê goligo kenê, benê, şükı bı şükı gêrenê, xorê rosenê.

Ni havalo ra ê jüyê hewnê xo zaf gıran beno. Koti dı kı areşinê, sêr kenê kı havalê xo taf hewn ra şiyo, dina kı bırıciyo, eyn dı niyo.

Rêyê nê, dı rey nê, havalê xo vanê: “No nia nêbeno.” Rocê, “Ma ni rê oyınê bıkımı” vanê, kunê cı, mabênê xo dı pilanê kenê...

Rocê oncia caê dı areşinê, sêr kenê kı havalê xo hao oncia hewn ra şiyo. Kunê pıra, veng danê cı, se kenê, nêeşino xo.

Nina gênê, doxindia havalê xo kenê ya, salvaro oncenê cêr, vırqoşi çarnenê ya, qını dı hak sıkınê (sıknenê), oncia salvaro oncenê cor, raa xo ra dewam kenê...
Mêrık lêla vezeno ra, nata-bota sêr keno kı kes çino, ano kı ravezo, sêro; sêr keno kı qına xo hita, pêro çılqena, “hala hala, no çıko?!” vano, destê xu’ya qına xo oxlemis keno: “Wi-thaêê, sazê mı kerdê, nê mı!” vano, doxindia salvaronê xo qeym gêno pê, vezeno ra, vazeno...






29 Kasım 2018 Perşembe





Fekkıs


Fekkıs mın'o kırhewık
Saternen wı nefstenık
Mar sur di beno sarjınık
Lyesen cıjon pel tenık


Fekkıs cıt keno erd gupık
Gêyren dım keynaya şenık
Miyın kuen merga nermık
Çadır qul keno gupalık


Fekkıs kısun ken xu vera
Çarneno dêderon ra
Aqıl fıkır yı verar şuero qın ra
Hetonê merg xu nono sera




28 Temmuz 2018 Cumartesi

serdestê peyê betoni

Mı xırrê xo şano qereqelxanê kemeri
Mı'hemed veciyo, qemer be veri
Vano, hero, to rê derd nêbo na dınya de
A dınya de to rê helala keynay (çêna) Omeri

Mı terıkê xo do ra peştia sale
Heq mı rê cenet de biyaro fesale
Na dınya de mı rê heramê, tamaşê (erigê) dilbere
Huriye ke yextê mı di, bena lale

Mı serdeste şano betonê mıbareki
Mı qurban sere bırrnê, cıtê vareki
Dilegê mıno ke axıreta şeriati de
Heta koke tey roni, serê gıpıki



Xalo Têhetkar, 2014


25 Aralık 2013 Çarşamba

awa germe






Xortê zerri xori verdano jü kêneka azebe. Gegane dızdine sono, na kêneke vineno, hama ma u piyê kêneke qe nêwazenê, kêneke ni xorti de bızeweciro. Rocê ancia no xort sono bınê şibigan de xeylê pino. Key ke sewe şikiye, sêr keno, peyê mêndosan ro awa germe sona. A deqa vengê xo nêveceno. Sono kê ciranê piyê kêneke. Cı ra pers kenê, „to se kerd, waştiya xo diye, nêdiye?“ Vano:

„Mı bınê şibigan de pitêne, deyê mı sêr kerd, awa germe peyê vılê mı ro, mêndosanê mı ro sona. Eke awa ke bena vıstüriya mı, a boyne ama, serê şibigê axure de mijia xo kena, mijia aya peyê vılê mı ro, mêndosanê mı ro sona. Ej‘i von, na awa germe koti ra yena?!“


idam, sane, hakım..






Mordemekê beno, ceza idami weno. Rocê yenê, mordemeki benê ke berê mehkeme. Mordemek sıreo ke xatırê xo cenıke ra wazeno, cenıke vana: „Mordemek, eke to ef kenê, xelesiyenê ra; yenê, mı rê yew şanê seri xo de bia!“

Mordemek ke vecenê mehkeme hızurê hakımi. Hakım cı ra perseno, vano:

„Veng u vac, çı esto, çı çino?“ Tabi mordemek derdê canê gıroto, ema o sıre de xırrê mordemeki dariyo we, biyo rep. Mordemek vano:

„Nıka aqılê ceniya mı, aqılê to, aqılê ni xırrê mı; şıma hirêmêna mendê jübini.“


ana manga, talıbo boğe





Amnan ke yeno, mılet serê banan de hewn ra şono.

Rocê talıbê miyaz poceno, şono kê piri. Pir vano:

„Xêr ama!“ Talıb vano:

„Xêri miyan de bê!“ Pir vano:

„Xêra?“ Talıb vano,

„Pirê mı, o wayirê to bo, serê bani de hewn ra şime. Nıka ez vaci, na ana manga bo, ez boğe bi, vaz di manga ser, manga sibige ro şoro bıne, bımıro. Ez aman ke tı mı ef bıkerê…“ Pir vano,

„Heq belaê xo to do! Nıka, tı xo kena boğe, cênıka xo kişta, na ana qey kena manga?“


darê siri



darê şiri
 
 
 
Kênekê zewecina, hama hata roca veyvi qe waştiyê xo nêdiyo.
Vêyvı ra waxtê tepia nisena ro, kênekonê dewı rê qalê veyvê xo kena. Vana,
“Kerdi, ğımı-ğımı
Kerdi, tıngı-tıngı
Amay, ez aspar kerdo, berdo
kerdo peyê perdıkê,
mı sê kerd, jüyê kiber dı kut zerrı
rüt o rapalo,
zê kê piyê mı ino darê şiri ver rao
a, daa mı nêzana mı ro se bi..”

 
 


30 Ocak 2013 Çarşamba

nan - nanê mı?


Dewa ma de Heyder  esti bi. Ciranê ma bi. Are gurenêne. No mêrık zaf qesmer bi. Rocanê zımıstani qewa ke biyêne vıla, ma Heyder pitêne, Heyder are ra bêro, ma rê taê qesun qeşi kıro!...
Rocê dewanê boveri ra cêniyê da viae nan ana are, Heyder rariyo.
Yamaniyun dana Heyderi, vana

„Hebê ardê ma nêmendê, to bo Heqi’a mando, nanê mı herbi rariye!”

Heyder se bıko, se neko; nan amo, are ver ra pey pırro. Hemu kes ecele keno. Paiza peyêna, keşi de ardi nêmandê. Dı-hirê roci ra tepia, cênıke yena, cêrena Heyderi vero, cêrena sero, teknena sona. Roca bine ancia vecina, yena. Ancia yamaniyun dana Heyderi. Heyder se keno yaxe nexelesneno ra, vano

„ana m’, khıla m’, tu so; wad bo, ezo nanê to rari.“

 Cênıke nisena goliga xo, kena ke sêro, maine çarnena ya Heyderi ser; Heyder vano,

„To so waa m’, to so...” Cênıke waxto ke acêro,

„son, son... nanê mı?!... Hatê ra vıle kena çewt, heni vana. Heyder vano,

„hata pırdê Pardiye ez kefılun, kes nênano to, haca ra dot ez qarıs niyun!”









qurefıt, berd...


„Mıleto verên taê ra zaf saf biyo, taê ki zaf qesmer biyo. Na doym de, mêrıkê jü cênıke de beno. Boyna sonê bırr de jübini vênenê. Rocê, no mêrık dariya xo cêno, sono velg. Dariye dest ra reyina ra, gınena qor. Wertê goni o golasêri de manno. To nêzana, a wext de mıleti extoniyê sıpi guretêne pıra. Heni biçımê salvaran bo tumanlığan d’ê. Dare ra yeno war, qotmıs beno, bêro çê. Sê keno, a cêniye ki hawa dot ra yena. Çım gıneno mêrıki, vana:

- Çê vêsae, se bi to rê?...

- Se bo, dariye reyiye ra, gınê ewkê mı (emınê mı!..) kok ra qurefıt, berd!

Cênıke, wışşş wışşşşş, kena dana xo ro, mêrık tekneno sono.


Waxtê ra tepia, cênıke mêrdê xo de dana pêro, remena sona çê piyê xo. Kam ke dıme sono, nêna. Mêrdê cênıke yeno ley bırakê cênıke. Vano:

- Bıra, mabênê xo to de rınd bi, meger (belkia) to nêsıknena, deyê to so. Domani werte de mandi.

Vano, sêri.. Tekıno, sono çê piyê cênıke. Küno zerre, sê keno, cênıke küta saci ver, nan pocena. Sono, saci ver de niseno ro. Cênıke de künno mobet. Taê ke qeşi kenê, cênıke sê kena, tumanê mêrıki vışkiyê ya, serdestê xo pıro sanino ra. Vana:

- Cıra nêwerdae; ma, to vatêne, bırriya?

- Çı?... Weyyyy, o!... Qı meperse. Hanê a roce, doym ra çerçiyê amay bi... İy de est bi...Taê kılm, taê derg... heni qısım qısım. Peranê mı dest nêda. Mı jüyê do nianên guret... Ee, çıton bo, idarê keno...Cênıkê vana:

- Heq çê to sên kero!.. Ma tı nêşkiya caê ra taê dên kırê, çiyê de be qılafeti bıcirê...Qa mı dêne to!...”


3 Ocak 2013 Perşembe

qına wejire

Mormekê beno, cêniya xo bena, pia dewe de weşiya xo ramenê. Rozê cênıke bena pêrsane, cıle ra, ra nêurzena, nêşkina xo caê ro bılewno. Heftê nia, dı heftey nia, mêrdê xo xızmeta dae keno. Her ke şi, canê mormeki ki cêniya xo wazeno, hama nêşkino şêro lewe; cênıke nêwesa. Cênıke halê mormeki vênena, gunekiya xo cı rê yena, ebe nalais vana, “mormek, tı nao çı waxto nêşkina miyanê xo reet kerê, kışi to rê biyê hesrete. Mı to rê serê dolabi de tenê perey nê ro, xorê so kerxane, miyanê xo reet ke,bê”. Mormek zaf sa beno, roza bine urzeno ra, riyê xo tereno, xo rındek piseno têra. Vano, “cênık, ez ewro qına wejire kon, yon. Roze roza mına”. Terkneno, sono. Werte ra zaf nêvêreno ra, mormek kuno zerrê çêyi. Cênıke sas bena ke pers kena:

“Qıda, tı çıtur heni herbi şiya suke, çıtur rew ama?”. Vano,

“Ez suke nêşiyane ke. Ez ke veciyane tever, na cirana ma ez diyane, mı ra pers kerd, ‘sona koti nia rındek?’. Mı ki hal – mesel cı rê qesey kerd. Ae ki nae sero vat ke, ‘ma, çı sona suke hunde düri; bê, ez don to, ma; isanetêni nêmerda!’. Ezı ki şiyane lewê dae.” Ney sero cênıke vana,

“Ma, mormek, to thawa perey day cı?”. Vano,

“Elbet ke, feqire mı rê azet-xızmeta xo kerda, cênıke”. Cênıke hêrs bena, vana,

“Weeey, a orrrrospiya qınedai! Cêniya nızamu de nia de, ha! To ra peru cêna, he? Cı rê ğenim bo! Mı çand rey do mêrdê dae, mı qe dey ra perey nêguretê; a qaltağe çıra to ra peru cêna!”
 

24 Aralık 2012 Pazartesi

Heq u Xızır


Jü laik beno, namê xo Kemal beno. No hona ke doman biyo, muso cığara, cığara şımeno. Rocê ke oncia cığara xo fino ra cı, xorê cêreno, wela cığara gınena vaşê cirani ro, adır kuno ra vaş ver, beno vıla. Wayirê vaşi ke resenê cı, çı bıvênê: adıri her ca gıroto, hao vêşeno. Nê ke vênenê, owo ke no bela ardo serê ina ser, Kemalo, nanê ro ney dıme, ney fetelnenê. Kemal ke vazeno, vano, „Ya Heq, ya Heq, tenga mı bırese“. Axıri cirani ney pê cênê, pak kuynê, verdanê ra. Eke verdanê ra, no xo xo rê vano „ez de maya Heqi ni. Mı ke veng‘a Xızıri dêne, ey ez xelesnêne ra“...


Mı senê da keyber ro?

Mı senê da keyber ro?

Cenıkê da viyae bena, rocê ilan dana qezeta, tede vana, “ez geyrenan yew mêrdey rındê xasi; oyo ke ne şono teber, mı keye de tenya verdano, ne ki dano mı ro, mı kuweno. Yew ki  gani cıle de rınd bo, hewl hez bıkero...”
 İlan ra tepeya dı-hirê roci ra tepeya keyberê cenıke cıniyeno. Se ke keyberi kena a, çı akero: Cıwamêrdê do bêlıng u bêdest hao verê keyberi de. Cıwamêrd vano,
“Demê şıma be xeyr!”
“Xeyr amey sılamet. Xeyra?”
“Wule ke xeyra. Ez ilanê şımaê qezeta ser ameyan.” Cenıke hêrs bena, persena,
“Ma, fêlê şıma çıçiyo, no kar senê beno?”
“Ey vaci: lıngê mı çıniyê ke veci tebera bıgeyri, şıma tenya verdi; destê mı çıniyê ke şıma ro di”. Eke heni vano, cenıke xo aznena bertengê keyberi, destanê xo kena xo vera, huyena, vana,
“Peki, ma, meselay cıle, meselay eşqi senên bena?” Vano,
“Ma, şıma nêvanê, mı pê çınay da keyber ro?”^
 
 

23 Aralık 2012 Pazar

„nan de maa şıma!”

„nan de maa şıma”

 

Awrêşê beno, xo rê feteliyeno. Geme de raştê kudiyanê heşi yeno. İnan ver de vındeno, vano, “nan de maa şıma!”, remeno. Roca bine ancia yeno, leyran ra vano, “nan de maa şıma”, remeno. Roca hirêyine ke yeno, anci vano, “nan de maa şıma”, xafılde maa kudiyan, deleheşe thalde ra veciyena, nana ra awrêşi dıme. Eke heşe awrêşi fetelnena, fetelnena, awrêş bınê çeperi ra pıloziyeno tıro, vaz dano. Heşe ki kena ke bınê çeperi ra şoro doym, serey xo kewno ra çeperi ver, çatalê çeperi de beno kip, tede maneno, endi nêşena peyserki veciyo teber ki. Awrêş anci geyreno a, bınê çeperi ra yeno, peyê heşe de vındeno. Qaytê qına heşe keno, riyê xo keno tırş, vano, “Heqe persenay, zerrey mı ra qe nêno to ni, emma mı reyê pers (soz) dao ra domanan (qıcan)”


10 Mart 2012 Cumartesi

Rız u Leyle

Mormekê beno, namê xo Rız beno, jü ki xanıma xo, namê xo Leyle bena. Rocê, xanıma ey be jü xorti ra piya şonê dewe ta mali. Amnan beno. Leyle ke mali ra yena, vana,
„germ ra mı heni araq da, mı heni araq da, her caê mı ro araq tıro rêceno.“ Rız,
„nê çê Leylê, ma kısanê to ro ki araq şi?“ Leyle vana,
„ma, çae nêşi!“ Rız cerêno, xorto ke Leyle de şiyo mali, cı rê vano,
„ma er-ero, tı nêşkiyay araqê kısanê Leyle bılêsê?!“
Laceki, Rızi cı rê heni vato diya, heftê zerrê xo koto werê, nan-man nêwerdo

** *

Rız şono caê, çê naskerdoğan, vato,
„pirê to bo, dıma mêret endi biyo zê paçi. Dıma, eke beno san, kotime ke cıle, cıle de kon fekê qına Leyle ra, heni cı rê weş yena, vana ‚hi hi hi‘!





maro sûr

Keynekê rocê ke keye de maa xo de mujıl bena, cı rê sırrê xo qısey kena, vana,
-          Daê, ez be lacê apê xo ra ma şime mali. Ma keyf kerd weş. Lacê apê mı qoranê (çaqanê) xo miyan da marê do sûr vet, vıst wertey şaqanê mı. Aver tenê jan da, labelê tepeya ez biyan rehet, o ki bi rehet. Mae vana,
-          Keynay kutıki, ey nao de to! Keyneke qehriyena, vana,
-          Keynay kutıki tıyay. O çıra mı no? Haşa; o de to no! 




9 Mart 2012 Cuma

Ermıni mêrdi

Ermıni mêrdi (Emınê/ewkê) merdey

Mêrdê ju cenık merdo. Wexta gı cenık meyti mêrdê xuı vinena, meyt masao, haceti mêrıki zi biyo gırd u qalınd, ena dona xuı ro, vona,
„Aaaax, ax! Wexto de giyonı (weş) bı, qey ina (nia, wına) nêbı?” 




27 Şubat 2012 Pazartesi

Zazaki de kıfıri


Zazaki de kıfıri



Kılmkerdişi:
Aldş: Aldûş (Gerger)
Çrm.: Çêrmuge
D: Dêsım
Plm.: Pılemoriye
Xz.: Xozat
Pul.: Pulur,  Vacuğe
Var.: Varto
Çwl.: Çewlig, Bingol

last update: 27.02.2012
  • alem de to no! (D.)
  • bıneştiye! (Plm.)
  • cenderma banci to ser! (Xz.)
  • cêniya alemi (D.)
  • cêniya kutıki (D.)
  • cêniya naver-boveri (Plm.)
  • cêniya nızamun (Pul.)
  • cêniya Tırku (D.)
  • ci de astê (astıkanê) piyê to (D.)
  • ci de oluxa piyê to (D.)
  • cina tabura Tunce (Pul.)
  • ciyê na ver – vıradu bure (Plm.)
  • ciyê xo ken, doo sirın ken ser, ron qıjılnen, isot ken cı, erzen ser, ken fekê piyê to! (Var.)
  • çêna kezabi (Pul.)
  • çı mahşo pako pa : hele surata bak (Çrm.)
  • dada cı ni (Var.)
  • dara to xo doşi ni: cenazeni omuzuma koyayım (Çrm.)
  • dinê to ni (D.)
  • dola heri : eşeğin kızı (Çrm.)
  • erê ciniya kutıkon, ver - vırade pırê kırano, eke zaf hurina, so xo ver sane (Pul.)
  • erê, eke hurina, so xo phizıkon ser fiye (Pul.)
  • eskeriya de lana to ramıro (Pul.)
  • ez biy fitıkun yey ra ki (Çwl.)
  • ez de avradiya to ni!
  • ez de thiraka tüya kore ni (D.)
  • ez do kısanê marda to teli kera (Aldş.)
  • ez tue re ki, tı xuı ruere re k’, ez tue şuni tı xuı rueşun, ez tue n’, tı xuı ruen (Çwl.)
  • fırenge to kuyo (Pul.)
  • fırengıno boin (Pul.)
  • gılık bıne de zê salo (Xz.)
  • gi konı sınsıla piyê to (Xz.)
  • giyê mı bore (Xz.)
  • giyê xo pêrdê to estey kardê : babanın kemiklerine (Çrm.)
  • gopıke ercon to! (Xz.)
  • hercanê to gıvısnon (Pul.)
  • herê asıqu de faliya cı nê (Plm.)
  • heri de mae fiştae (D.)
  • heywanê Akragı : akrag hayvanı (Çrm.)
  • jilıkê piyaji mewe, jilıkê to beno derg (Plm.)
  • jilıkê xo do pıro (D.)
  • kes çino zutıka qıne no (D.)
  • kırê bergirê khalıkê xo loqara to ro kon derg, tey ta dıro, to’yi ebe cı mırd bê (Pul.)
  • kırê heri dı puzıke (Pul.)
  • kıri şari qınê xo ra vec! (Çwl.)
  • kıri yın tuı qın ra kerdên! (Çwl.)
  • kıtabê to ni (D.)
  • kirê mı bure (D.)
  • kirê mı leblebiyo, nêweno?! (Plm.)
  • kirê mı şia gırê dano?! (Plm.)
  • kirê sarê naver-boveri de zerrê zutıka sıma de ta dêne! (Plm.)
  • kirê wayiri de to fiştêne (Plm.)
  • kutık de sürıkê maa to (D.)
  • lacê heri : eşeğin oğlu (Çrm.)
  • lacê kutıkê şiay (D.)
  • Lınganê xo şıma çılık parna;
  • mı de arra bınê to nêne (Xz.)
  • mı de cı hengırrısnêne (Plm.)
  • mı de cı reynêne (D.)
  • mı de cı xerresnêne (D.)
  • mı de hacaê to sanıtêne (D.)
  • mı de oluxe nae (D.)
  • mı dı him nae (Çer.)
  • mı kirê xo fekê to de şütêne! (Pm.)
  • mı kirê xo kısanê to de sorğac kerdêne! (Pm.)
  • mı meqarnı, yon hoca, to çhirr kon, sola Kamaxi kon lana to (Pul.)
  • mı sere zê semşiye tey kerdêne ya (Xz.)
  • mı to de amên kerdêne (Xz.)
  • mı to de pêt kerdêne (Xz.)
  • mijia kutıki (D.)
  • mijia mı bure (D.)
  • mijia xırrê kutıkê şiay (D.)
  • ne tı bê ne namey to bo : ne sen olasın ne adın (Çrm.)
  • neriyê xo dariyo we (D.)
  • non de himê tüyo ters (Plm.)
  • non de imanê tüyo ters (Plm.)
  • non de kakıta piyê to (Plm.)
  • non de parxanê lana to! (Pul.)
  • non dı maa tüya gılıkthamsarını (Xz.)
  • non dı phirıka tüya gılıkherejiyaiye (Xz.)
  • o de gılıkê to no, gılıkê to ra awke bêro (Xz.)
  • pakaê sani, nano maa isani (Vac.)
  • pincun kon zerrê to! (Pul.)
  • qına mı bure (D.)
  • rıkda to kıri: soyuna tüküreyim (Çrm.)
  • saê ke mı kerdo cı! (Plm.)
  • sazê to keri (D.)
  • serdestê (sardastê) Osmani gula to ra kon war (D.)
  • serê qaymeqamê Puluri de wertê lana mua to (Pul.)
  • serê Tırk u Tatun de lana to keri (Pul.)
  • sıma sanan serdestan (kıran) ver! (Xz.)
  • so, xo qışli ver sane (Xz.)
  • sürıkê xo eşto teber (Pul.)
  • sürıkê xo veciyo teber (Pul.)
  • tede vindi-kerdai! (Plm.)
  • tı ár u erbet bê : resil rüsva olasın (Çrm.)
  • tı kirê piyê mı la ra kerê, vılê xo ra kerê, jê hemzıgi bıliyê! (Plm.)
  • tı vana mijia Tırku şiya pede (D.)
  • Tırk de to no (D.)
  • to gaan ra gay don! (Pul.)
  • war ra bıgê, xo ri sawı : yerden al pisliğini yüzüne sür (Çrm.)
  • wayir de qıne fiştae (D.)
  • xırê i eskerê Puluri dı wertê a lana tüya pırçını kerdêne! (Pul.)
  • xırê inanê ki amê çê sıma, wertê lana sıma bıro (Pul.)
  • xırê to dı mênê mı vera bo (Pul.)
  • xırrê kutıkanê dewe fin lona tüya tariye (D.)
  • xırrê piyê to de to parrnêne (D.)
  • zê xırê kutıki recefino (Var.)