31 Ocak 2012 Salı

fırunciye

Yew mêrdek be ceniya xo ra sûke (bacar) de nışenê ro, weşiya xo ramenê. Çı esto ke, mêrdey cenıke qet karê keyi de qayt nêkeno, nêvano ke, eno çi biyo xırabe, bero tamir kero ya zi veng bıdo tamirci. Rocê anci wexto ke mêrde keno ke şêro kar, veciyo teber, xanıma xo gerre kena, vana,
„Mêrdek, lınga ena masay ma şıkiyawa..“ Vano,
„Têw; ma, ez marangozan?“ Vana,
„Lamba oday ronıştene şiya we, nêveşena“ Vano,
„Têw; ma, ez eletirikçiyan?“ Vana,
„Dês ra çı wexto eno leke esto..“ Vano,
„Têw; ma, ez boyaciyan?“, u a deqa zi veciyeno teber, şono kar.
Şande ke kar ra geyreno a, yeno keye (çê), ewniyeno ke lınga masay werdi başkerdiya, lamba oday ronıştene veşena, lekeo ke dês ra bi, o zi biyo pak. Ceniya xo ra perseno, vano,
„Erê, kami nê pêro tamir kerdi?“ Vana,
„Emberyanê (ciran) ma ame, Ella cı ra razi bo, heme çi baş kerd, vıraşt“. Vano,
„Ma theba heqa xo waşte?“ Vana,
„Eya, ma. Vat ke, ‚ya mı rê pasta erzenay fırune ya ki tı zanay; reyê danay…“ Mêrdek vano,
„Ma, ez vaci, to cı rê pasta pewta?“ Cenıke vana,
„Têêêw; ma, ez fırunciyan?“



Thamurê piri

Rozê pir yeno jü çê, cem gırê dano. Zaf lawıku, dêmu nêvano, feqet thamurê xo wes cıneno, eke dano pıro. Jü cênıke ki heyrana dey manena. Eke zamanê ra tepia dae ra pers kenê, „waê, a roci pir amo çê sıma, cem gırê do. vengê xo wes bi?“ cênıke vana,
„vengê dey nêzanon hama, cınaena xo wese biye…”



29 Ocak 2012 Pazar

Ebe xo bore!

Cênıkê mêrdê xo de dana pêro, mıradina, sona verê çêberi de nisena ro. Zerre de mordemek be 3 lacunê vêsan-têsanu ra pinê. Mordemek veng dano, hama cênıke caê xo ra nêlewina. Endi teseliya mormeki ke kuna, urzeno ra, lap vırazeno, erzeno domanu ver,vano, „ero borê lao!“ Nia dano ke domani haê nêwenê, eve destê xo thon dano, vano, „ero borê, ewkê (emınê) sıma beno gırs“. Çıtur ke cênıke na qesa hesnena, çitıka xo erzena verê feki, dot ra zırçena, vana: „ma qey, eke henio, ebe xo çıra nêweno?“


dêm da ori

Jü mordem zewecino, veyve keno, şewa veyvi de ki şono lewê veyvıke. Roca bine xortê dewe cı ra pers kenê,
„eee, senên bi, to senên kerd vırana xo, se kerd cı?“. Vano,
„ma se cı keri, ania qafıke gırote, dêm da ori (o het), tede bi vindi, şi“. Uca de jü xorto bino zeweciyae vano,
„ero, ma xora handero, hacetê xo kena cı, lınga xo nêkena cı!“


cênıka huşkkerdiye

Ê jü mordemeki be cênıke ra her serre domanê xo benê, nêzanenê se tey baş kerê. Axıri jüyê êno, aqıl dano cı ke, wa na çağê doxtora de şoro doxtori ra aqıl pers kero. Cêniya xo cêno, şono doxtori. Eke şono, doxtor vano, „madem ke şıma nae ra tepia domana nêwazenê, xanıma to xo hurendia domana ra emelêtkerdene do. Eke ebe emelêt uca kerd huşk, endi domanê şıma nêbenê.”
Heni kenê, cênıke waxtê ra dıme şona, hurendia domana (rehim) ra emelêt bena, xo dana gırêdaene. Nae sero mêrdê cênıke eşq u kêf ra ke şono qewa, mıleti rê qesi keno:
„Mı ewro cênıke ruşnê emelêt, doxtora a kerde huşke ke endi cı ra domani mebê. Nıka dina alem bêro, cı no ki, qet! Domani nêbenê…”


28 Ocak 2012 Cumartesi

pırode!

 Dewê de mêrıkê beno, cêniya xo bena, jü ji şüanê ninan beno. Mabênê mormeki be cênıke ra rınd nêbeno, cênıke wertê xo be şüani vıraşto. Waxto ke jübini de benê hewl, cênıke o taw şüanê xo temey kena ke mali rew verdo tever, bero çere de bıçırayno, a ji manê bıvêno, dıma bêro. Rocê mêrdê nae şık beno cı ke arê ninan de çiyê esto. Dızdeni (miyanki) kuno ra cêniya xo dıme, ero cı pino. Eke şono caê ninan ke çı bıvêno: çere de lewê mali de şüane be cênıke ra kewtê têvırane, şüane veciyo ro ser, karê dınya xo vera kerdo, zewq u sefa xo derê. Mêrdê cênıke hêrsanê xo ra xıl dano, vazeno lewê ninan, şüani cênıke sera kaş keno, erzeno hard, vecino ro şüani ser, gırmıkan şaneno ra, kuyno. O mabên de cênıke tumananê xo dana arê, xo tenê fina düri, mêrdê xo ra vana:
„Pırode, ez heyranê ê destan. No pinco murdar! Hem mali rew keno tever, hem xızmeta ma vêneno, nonê ma weno, hem ji nano ma!”
O sure de şüane xo xelesneno ra, vecino ro mêrıki ser, nafa şüane dano mêrdê cênıke ro. Cênıke na rae dest kena şüani ra, vana:
„Pırode, ez qurbanê ê destanê to. No boyino fırengın! Ne nano ma, ne ji verdano şar ma no!”



axa çınay to de mende?

Mêrdekê kewto roy ver, nedi rew-herey oyo şoro heqiya xo. Cıla merdene de ge xorê qêreno, ge xo ver qısey keno, ge veng dano merdumanê keyi ya zi ceniya xo... Eke yeno ra zıwan, wesêta xo ke keno, mıleto ke dorme gırewto, cı ra pers kenê:
„Xalo, axa thebaê to de mende?” Vano,
„Se vaci şıma ra, bıra bıra. Dedê mı ke merdo, wesiya xo kerda, vato, ‘kefenê mı kısan ra vırazê’. Kalıkê (pirıkê) mı hewna ke nêmerdo, vato, ‘mı serê raye de wedarê, baziyê mıno raşt wa erd ra tebera bımano; eke cênıkê ke yenê-şonê, ez dest berzi fıstıka inan’. Ê mı zi o derdo.. Axa thebaê mı de nêmende, jû axa kısan...”


ver ra ya ki pey ra?

Rojê vaşê ap Mirali xelesiya bi, va ke, „mı Şorıke de cênıkê ra vaş herino, bêrê, ma şime, biame!” Ma taugi gureti, kewtime re raya Şorıke. Kanê, e’ ji zaf peyaê de hewlo! Mı hetani ke taugo thal berd Şorıke, ez araq de fatasiyo. Ap Mirali va ke: „Lao, ma ke bar kerd, Orhani rê jü gırze bar kerê, piyê dê Almanciyo, o nişkino dı gırza biaro.” Raver ma şime çê Gipe de ma pizê xo kerd mırd, dıme ra ki ma şime verê lode. Lode hena niame bi yakerdene. Ap Mirali cênıke ra va ke: „To vera dana mı ya pey ra dana mı?” Ae ji va: „ma, koti ra cêna, bıjê.” Ma ke huyayme, cênıke saqol guret, pey ra fetelna be Ap Mirali dıme.


Pê çıkê ma xo bıgoyni?

Jü mormek sono jü dewe. Seyr keno, cêniyê na dewe nistê ro, cemat kenê. No tenê ke sono nejdiyê cêniyon, cemate cêniyan de namê dewa xo hesino pê. Xo keno fıreqet, jü ca de dareno we, gos nano qesanê cêniyon ser.
Jüyê vana, „coron cêniyon nêvecenê.“
Jüyê vana, „halê cêniyon ke teyo, halê kutıkon cı ra rındo.“
Jüyê vana, „cêniyê xo halo henêni derê ke isan pıro seyr keno, verra ar keno.“
Neyse, no zêde gotır nêkeno, cao ke xo dardo we, uca ra vecino, qesa xo vano, yeno dewe. Hama qesê cêniyanê na dewe cı rê çetın ama, seyr keno aqıl u izan ver nêsonê. Mabên‘na çıqa waxt vêreno, sono, rocê cêniyê dewe ke amê jü ca, xalcêniya xo ki uca de bena. Cı rê gerino. Raver tenê kesereta xo anceno, vano, „xalcêni Xecê, ez a roci şiyon a fılan dewe ke cêniyê kutıkon pêro niştê ro, qalê ma kenê. Ne werezaê apê mınê gewri estê, nê gewr cêniyanê xo rê rınd niyo, sar peyniya ma de ma rê xêre bo vano, qalê ma keno. Mı xo kerd fıreqet, gos na ser, nia nia vanê.“ Xalcêniya xo zana, no bınê qesan de nêfındeno, vana,
„Ma qeda, to se vat?“ Vano,
„ma, mı ki vat, ‚cêniyanê kutıkon, kırê ciamêrdanê sıma qıco, ê ma gırso dergo, sıma cêniyanê ma de qarinê, nae ra qalê ma kenê.‘ Mı ke heni vat, pêrüne hışi-pışiya xo bırrnê.
Xalcêniya xo ar kena, riyê xo çarnena, puşiye ana verê fekê xo, huyina, vana,
„Ma, qeda bıcêri, to qesa rınde vata.“ Vano,
„Ma xalcêni Xecê, mı ni gawıron ver heni ar kerd, mı di, nêdi, mı ki kırê ma goyna (wesıbna)“



Deynê Doste (bırake)

Mêrdekê beno, namey cı Mıstefa beno. Bol kuşatçi (be yaraniye) beno. Rocê beno nêweş, kewno cıle. Endi zaneno ke wextê cı ameo. Şınasi u dosti, merdum u wereti têde yenê diyarê ey. Mıleta ke ameya, vêşi bermenê, nıka ra şin gırê danê. Vano, şorên, mı rê dostê mı Musay biyarên.. Şonê, Musay zi anê ey hetek. Mıstefa vano,
-    Ero Musê mı, to rê zi wesiyetê da mı esta
-    Vace, embazê mı..
-    Endi wextê ma ameyo, ma gani raşta Heqi vacim. Riyê mı to ra siya; tı zanê, keynay Rızê İbê Sıli bıraka (dosta) mı biye..
-    Heq to ef bıkero. Ee?
-    Wuley Musê mı, a qına henêne kena ke keynekê ezebi ay het de sıfır yenê. Ma kewti bi şert, ay kerd vındi. A gereke howna hirê dolımi (rey) bıdo mı. Hirê şopi deynê ay mı sero mendê, inan ki bıdo to..



Toçiii

Leqeme
Rocê, cinıke mêrdê xo rê leqeme vinena. Wazena ke heni namê na leqeme ra veng dero cı.
Mormek key ke sono hêga u bostan, eke veng dana mêrdê xo, cı rê vana,
- Nê Toçiii. Mormek ki dot ra vano:
- Toçi de bınê doçiii…


26 Ocak 2012 Perşembe

Qalê çınaê mı kenê?

Qalê çınaê mı kenê?
Rızo Düz rozê ke dewe de dı cêniyanê ciranu ra hêni vera vêreno ra, cêni berqestıka kunê ra cı, vanê:
-    Rıza Ağa, tı xêr ama. Ma ki to ra ravê qalê to kerdêne… Rızo Düz va nêano xo ser de, huyino, vano:
-    De, qalê çınaê mı kenê ke? Ez bölügê eskeriya de nêfeteliyo, sefkanênia mı çina, çhêrênia mı çina, mı mordemi nêkiştê. Sıma kırê mı jübini ra va?


Meselê Uşên Ağay


Zonê Huruşi
Suro ke Hurus (Rus) amo Pılemoriye, taê zonê dine ra di-rê qesu musay bi. Her kami ke tenê Huruşki zanıtêne, mecerıs de xo goynêne. İ rozu ra rozê ki mormekê lewê Uşên Ağay de xo vêzneno ra, cı ra pers keno, vano: „Uşên Ağa, to ke zanıt, manê ni qesu zonê ma de çıvao”, cı ra zonê Huruşi ra di-rê qesu nıqırneno, kıfır keno. Uşên ki cüavnextık beno, vanê, qe bınê qeşi de nêmendêne; mormeki ra vano: „To vat ke, ‘sarê na dewe be mazranê dewe ra pia pêro bêrê, maa mı Çıçe nê’ ”. Mormek tabi ke zarf hêrs beno, Uşên Ağa vano: „de bıra, ma ez çı zon, to se vato, ma hunde tede vet...”




Lhapê kutıkê rameti
Vergi amê, pesewe kutıkê Uşên Ağay berdo, werdo. Uşên Ağa ki kewto ra merdena kutıki ver. O taw ra Bava Dursın yeno, raştê dey beno, perpeşino ra, vano:
„Uşên Ağa, zerre u xatırê to, vergu kutıkê sıma berdo, Heq weşiya xo sıma do!”.
 Mavênê Uşên Ağay be Bava Dursıni ra rınd beno. Uşên Ağa ki cüav dano, vano:
„Tı wes be, piro. Lhapo ke mı dêne cı, nae ra tepia çıralığ don to.”


24 Ocak 2012 Salı

Mesela Ap u Xorti be Here ra

Kokım rae rao, şono dewe, zerrê deri de xorti here sero pê cêno (tepışeno). „Ero, Heqi ve pırodae, tı a heywana Heqi rê se kena“ vato.
Xort tenê şermaiyo, vato „Apo, tı ve Heqi kena, kesi ra mevace, to rê rocê vaştüriye çinon“ Api „ero, ez gere dewe de pêrüne ra vaci“ vato.

Xorti „Apo, to rê heftê vaştüriye çinon, kesi ra mevace“ vato. Se kerdo, nêkerdo, api qevul nêkerdo. Xort api ra ravêr voşto, şiyo dewe. Pêrüne ra vato „mı dere de ap here sero di“ Qesa her kesi ra feteliya. Cênıka api vato „wêêêêêêê, Heqi ve pırodae, ez von, çıra peşewe qına xo çarneno hetê mı, kuno ra.. Dêma ke şiyo heywana Heqi ser.. coka hetê mı ser nino!“ vato.

Api xort pê gureto, „ero, to çıra züri kerd, mı koti ra işo henên vıraşt?“ vato..
Xorti, „nêro apo apo, mı to ra va ke, to rê heftê vaştüriye çinon, to qevul nêkerd. Na here cêniya tüya, veyva tüya, bıraçêna tüya, to ça waştena mı qevul nêkerde? Nıka to awa ke kerda, gere buncê!” vato.
Ap ve kerdena xo mendo.


aaaaa iiiiiii

Jü cênıke lazê xo rusno mekteb, laik şiyo, hawt serri wendo. Sureo ke cêro ra çê xo ser, mae cı ra vato: „lazê mı, to şiya, hawt serri wendo, hala i kıtabi bia, rake, mı rê tenê bıwane, tı çı musa!..”
Laiki kıtab ardo, kerdo ra, dest kerdo pıro, wendo. Sureo ke wendo, çetıniye unta, vato „aa ii aa ii”. Nae ver maa xo vato: „ciyê mı de fekê pii!! Ero, tı hundae serri şiya mekteb, ‘aa ii’ musa, lazê heri?!?”


Namusê pısınga mela cori

Jü mezra bena, cor rê Mela Cori vane, cêr rê Mela cêri vanê. Qewğa domananê mela cêri be cori nêqedina. Mesele çıka: i mela xu goynenê, i bini ki mela xo goynenê (wesıbnenê). Rocê cêniyê dewe derdê kar o gurê xo gıroto, xorê karê xo kenê, o germ de, zerrê i kar o guri de lacek serê qonağê khalıkê xo ra zırriye nano be cı, hendo ke şikino berbeno, hetê ra ki veng dano maa xo: „Nê ke, khılê, reyê bê!“ Maa xo kuna qusate, laci rê vana,
„nê lao, er-ero, se bi?“ Vano,
„Hııı, hıııı, hııı .. Pısıngê mela cêri nao amo, serê qonağê khalıkê mı de nano pısınga ma...“

Maa xo uca de vana,
„nê lao, xozo, xozo, toreo ke va keno xo, zırçeno… Mı ki vat, se bi. Eke maa xo sero jüyê bıvêno, nia hende xo ro nêdano.“
Lacek ancia ki, hendo ke şikino, vano, „nê ke, pısıngê mela cêri nao amo, qonağê khalıkê mı sero nano pısınga ma…“


qılasım bozıliyor

a serre ke ez suke de biyu, şiyu meymaniye naçıka m  -porê xo sero bi- çık bi, mexsusna kibarki dost kerd porê xo ra, Tırki va ke,
„klasım bozuluyor“. mı ki va,
„niajni, zonê ma de na qesa çıturi vanê?“ a helme de mêrdê xo erjiya werte, va ke,
„qılasê to biyo xırabe? bê, to rê qılasê to düz keri“  


 

pırçıne

Jü mormek be xanima xu‘ya rew rew qewğa kenê. Mormek zaf qarok u hesud beno, endi kar‘o cênıke beno. Neyse, no mormek eke bi hêrsın, çık ama verê feki, vano. Xebere sona, gınena koti, corun ki hesab nêkeno.
Rocê oncia qewğa ninon bena, mormek vano,
„cêni cêni niyê, xo ra nêvinenê pırçê kısanê xo bile nêcênê. Mıletê dewe pêro pêheşiyê, bızê xo bile nêterena ke isan sêro lewe.“
Cênıke endi kar‘o cı ke beno, vana,
„ma, eke henio, çae (qey) cêr ra lêsena, vecina cor?!?“
Vıstewrê xo vano, „mı gonia xo i fekê to ra kerdêne, heni ha!“


21 Ocak 2012 Cumartesi

Rocê yew Sêwregıc hêrs beno, sûke de şıno qehway Paloyıcan. Keyber ra kewno zerre, miya xo ra dabançe veceno, musneno mıleta ke zerre de, qireno, vano, „çıqasi Paloyıci ke estê, ez de ma u ceniya cı ni“. Be na qeyde hêrsê xo veceno. Kes tersan ver nêwetano hesê xo veco. La, yew Paloci rê no beno derd, xo xo rê vano ‚ez gerek héyfi xuı eni Sêwregıci ra bıgeri kı bıgeri..‘. Dabançey xo gêno, şıno jû qehway Sêwregıcan. Eke keyber ra kewno zerre, dabançey xo veceno, veng fineno a xo, qireno, vano, „çıqasi Sêwregıci esti se…“, a deqa de êyê ke zerre de, pêro jû raye de dabançanê xo vecenê, kenê berz. Aliye (tû) be Paloyıcê ma bırriyena, ceneqiyeno we, axıri çare vineno, vano, „çıqasi Sêwregıci esti se, yı de may u ceniya mı nê..“



Jü mormek zewecino, hama kamcine cênıke cêno, lewe de nêfındena. Reyê nia, dıde nia; neyse, rocê kar‘o niy beno, raştê Piri beno. Ez vaci Pir yeno dewa ino. Piri ra hal - xatır pers keno, vano,
-    Pirê mı, derdê mıno gıran esto… Pir vano,
-    Talıbê m‘, derdê to çıko, vace! Vano,
-    Pirê mı, malê kutıki zêde gırso, kamcin çêneke ke cênu, turiş (damış) nêdana, remena, sona çê piyê xo. Jü nia, dıde nia; xorê werte de mando. Tu pirê mına, mı rê çarê bıvine. Pir cı rê vano,
-    Talıbê m‘, lacê m‘, dolmêna ke çêneke cêna, raver rınd pıro sêr ke. Eke biye çewt, qılasê xo ke rınd bi ya, salvarê xo ke koti qılas, ae bıcê, a isê to vinena.

Neyse, talıb ca be ca fetelino, nêfetelino, cênıka de henêne nêvineno. Enda teseliya xo kona. Rocê sono çê pirê xo. Pir cı ra pers keno,
-    Se kerd, se nêkerd, thaba jüyê diye? Vano,
-    Heya, pirê m‘, ez vaci, mı hona ke jüya henêne diye. Pir vano,
-    Kama, koti de diye? Vano,
-    Aha, nowa verê çımanê mı de, çêna tüya
Pir mecburi çêna xo dano cı...

Ciniyê dewe pêro qusate kenê, vanê, „kamcine amê, leê niy de turiş nêda, kuli remay, şi. Na çıton leê niy de turiş dana, fındena?“
Rocê çêna piri sona yine (hêni) owke biaro, ciniyê dewe pêro uca de benê. Cı ra pers kenê, vanê,
-    er-erê, kamcine gurete, leê niy de nefındeti, pêro remayi, şi; tu çıton leê niy de turiş dana, fındena? Çêna piri vana,
-    ma, se bıkeri, axıri ki idari kon...

Yanê, hona cı rê qıckek yeno :))) 




20 Ocak 2012 Cuma

gırêdae, ocağkor, bêiqtıdar

eke emınê jü cıwamêrdi rep nêbeno, cı rê „gırêdae“ vanê.

mesela nae ki esta:

sewa veyvey de la gırê danê, serberê serê kêberi de danê we. Zama, hona ke nêşi lewê veyvıke, gereke i lay akero. Taê estê, xainiye, murriye kenê, gıre danê la ro, cınenê qersune ro ke a mebo. Eke o la a nêbi, zama a sewe mıradê xo nêreseno.

Sıkır ke ma ewro zê waxtê veri bêçare u bêderman nime. Çıke, çüya sabiyaene esta, viagra esta. Ninan ra raver ki, ma de aqıl esto, lao ke cınıto qersuno ro, ma i lay benime, vılêsnenime ro, gırey kenime a, anci resenime mıradê xo.
Xora nae ki vanê: qelbê cıwamêrdan ucaê xo ra erzeno. Yanê, mabênê paqan (qoran) ra. goni beden ro bena vıla, sona mezg ki. aqılê ma aca dero, hama heta ke sono mezg, waxt lazımo. raa aqılê cıwamêrdan na ri ra derga. Coke ra jü cıwamêrd gereke zaf hez bıkero, gereke tım hez bıkero ke ocağkor mebo. cıwamêrd ke çıqa be heyecan hez keno, locına ey düye kena, ocağê ey kor nêbeno; qe meterso ke rocê nê rocê o emın (ewk) rep nêbo. 



fenomenê emın waştene

Zazaki de fenomenê „waştene“ rê taê qesey estê ke, insan nêthawreno mıleti miyan de vaco. „Ero aybo!“ vanê, „to de qe ar - edeb çino?“.
ilm de, jü ki mızah de ayb çino. Zazaki na ifada de dewletiyo. Yanê, gorê heywan u insanan tore tore qesey estê. Hasa waanê mı ra, yaw işte nalet şêro sistemê „pisermiyan“i (pederşahi), ni qesê cêrêni seba maykekan ya ki eke sıra amê heqaret, cênıkan rê ki vanê. Hermetê ma mabênê xo de çıtur u se qalê cıwamêrdan kenê, ae nêzanime. i ki dest bıkerê qeleme, ma rê aşkera kerê...


Eke canê jü maykeke emın (ewk) waşt, tawê a waştene ke ame, nia name kenê:

- Pısınge bena gırnawe ya ki pısıngi gırnaw kenê
- Manga bena kelaze (kelarze)
- Maine (Estore) bena thelebe (thalabe, thalave)
- Bıze bena keleverdane
- Miye sona veşn ya ki bena veşneverdane (vasneverdane, vosneverdane)
- Dele bena qızdane (qızbane) ya ki dele yena sipe (espe)

Sıma ke zanıt, „here“ se bena? Tabi, a ki bena thelebe. Çunke ge ge raa xo sas kena, sona lewê estori. Labelê ge ge maine ki xo sas kena, sona lewê heri. Ya ki a maine mêrdê xuyê estori de do pêro ya ki cı ra bırriya a ya ki hêfê xo cı ra gêna ke mêrdê xo maina bine arda, na maina xo sera; a maine ke hewiye qebul nêkena, xo erzena bextê serdestê heri. Mêrdê xo estori rê ki vana, „o estor endi pi u bıraê mıno. Oyo ke maina bine ano, nano mı sera, emegê xuyê serre mevêno, yextê xo xo zey loqla roverdiyo, kar mekero, gırêdae bo!“
A maine ra ki ancax qatır peyda beno. Qatır ocağkoro.

Cênıki ya ki kêneki ke jübini de qariyay, vanê soraxe. Eke kêneke pasqula xo dana feodalizm ro, adet u torê cıwamêrdan tede nêkena, erzena sılondi ser, o waxt kênekê bini qaranê xo ra ae rê vanê bıneştiye.
Neyse, hona ke mı qafıke de koli nêwerd ya ki keşi tü riyê mı nêkerd, vengê xo bırrnenan :=)











jilıko jiyar

Mêrdê jü cênıke esker de beno. A ki lewê vıstewranê xo de manena. Rocê sona lewê vıstüriya xo, cı ra vana:
- lacê to meşte (sora) esker ra yeno. vıstüriye vana,
- erê, tı koti ra zana ke meşte lacê mı esker ra yeno? vana,
- hasa to ra, jilıkê mı da pıro.
vıstüriye ki sona, mêrdê xo rê qesey kena, vana, nia nia. O ki vano,
„Eke lacê ma meşte raşti ke esker ra ame, jilıkê veyva xo keme jiyare“



18 Ocak 2012 Çarşamba

caê tufangan

Jü Hesen bi, qesê ey ki meşurê. Surê 12 Eyluli de lacê ey benê, qereqol de zaf işkence be cı kenê ke hurendia tufanganê domananê koy vaco. Eke işkenceo gıran kenê, laik damış nêdano, hurendia tufangu vano. Eke peyser yeno çê, sureo ke nonê xo wenê, Hesen cêniya xo ra vano (vengê xo bari beno):
- Erê cênık, ano lacê to qasê to (hentê to) devrimci niyo. Cênıke vana:
- Qey (çae), her de mae nae; lacê mı qey qasê mı devrimci niyo? Vano:
- Cênık, mı tı hente kuyıta, to namê jü bırakê xo mı ra nêva. No lacê to şi, dı lapati (çapali) werdi, herbina se caê tufangan va...



hawt cay de qırpe-qırpe

Jü mormek ke eskeriye ra cêreno ya. Sonde tabi xerreşino cênıke ver ; qae, çı waxto xanıma xo de hewl nêbiyo, heserê gırani sano cı. helma ke sono lewê cêniya xo, eke vecino ser, cênıke ceneqina we. mormeki rê beno qısawıte, vano, „cênık, se bi?“ vana,  “wiy mormek, tıya, heni? Heqi rê sıkır! Waxto ke tı eskeriye de biya, no ciranê ma ke amêne, niştêne ro mı ser, hawt cay de miyanê isani qırpnêne, lacê kutıki.“


17 Ocak 2012 Salı

Qemero Baqıl

Dewa ma de gozi verênde malo wertağ biyê. Her serre paizi mıleti goze sero daêne pêro. Serra jûye bıraê Rızaê Thanzigıci Qemer be ceniya İbraimê Thanzigıci, Fadima ra ke gozan sero gızıkê yewbini gênê, pırên-tumanê Qemeri dırriyenê. Beno serra bine, ancia ke mılet kewno tê, Qemer xo keno rût, kınc-kol veceno, zırçeno, vano, „bêrê hala; nan de zutıka şıma! Ez Qemo parên niyan, nıka biyan baqıl.”



is tey esto

Cênıkê be mormekê xo ra çê derê, endi biyê kokumi. Mormek cıle dero, cênıke zerru fina ta. Eke jübini de qesey kenê, mormek cênıke ra pers keno:
„cênıki, zerria to koti kewte mı?”
Vana, „tufang to dest de bi. To çımo jü cınıti bi pêro, nisan guretêne. Mı ke tı uza heni diya, mı va ke, ‘ney de is esto...’ Uza de mı zerri verdê to”
Na rae cênıke cêrena re mormeki, pers kena, vana:
„ma, zerria to koti kewte mı?”
Mêrık vano: „Usar bi, meşki newe eşti vi ra dare. To meska xo sanıtêne. To ke peyê doy de qına xo arde, berde, mı zana ke, qına nae de is esto...”
Eke heni vano, cênıke ke zerru runa de, qına xo ana, bena; mormek vano:
„Çên’ çênê, sarê to de a qıne bo! O, o sıre bi, nıka tı vana, qına to de is mendo? Xo meqefelne...”



 

AIDS-test

Xal be werezay ra verê televizyoni de roniştiyê, şêr kenê. Programê de qalê nêweşiya AIDSi kenê. Werezao ke tenê tevekeli qesey keno, xo vera qese erzeno werte, vano,
“yaw, ezı ki reyê şêri na AIDS-test vıraji”... Eke nia vano, xalê ey dot ra perperşino ra, huyino, vano,
“Kami no de qına to ke sona AIDS-test?”




waê sus!

Dewa ma  de jü Ap Rıza bi (Haq rama xo cı do). Xeveru rê zaf meraxli biyo. Gereke her roz radoni ra ya ki televizyoni ra gos bıdêne. Verê coy dewe de alatirik çinê bi. Ap Rızay radoni ra xeveri gos dêne.
Rozê bıza Api bıjêkê jêna. İne ano, oda çêyi de lınga cazıki (peki, meqat) ra gırê dano. Waxtê xeveru yeno. Ap Rıza gos nano ro radoni ser ke xeveru gos do. Bıze bıjêka xo rê qırrena: „Meeee!“
Ap Rıza gos no ro radoni ser, reyê vano: „Waê, sus!“
Bıze reyna qırrena:“Meeeee!“
Ap Rıza:“De waê, suus!“
Raa hirêyine ke bıze qırrena, Ap Rıza zırçeno bıze ra: „Waê, kutık de sürıkê to no, ma to ra va ke sus!“



asmênê hawtine

Rozê pir sono çê talıve, jü ki koçekê xo tey beno. Mavênê pir u talıve rınd beno. Eke beno verva soni, talıve domanu rusnena, vana: „Şêrê, qayt kerê, di-rê mozıki nêamê, hela kotiê.“
Werte ra tenê ke sono, pir koçekê xo ra vano: „Hela tı ki so, ni domani çıra nêamey?“
Koçek sono, tenê dormu ra fetelino, cêreno ra, yeno, vêneno ke pir ve talıve ra kar seroê. Koçek xo peyê çêveri de dano we, gos dano ke talıve piri ra vana:
„çımê mı ve kor bê, zoniyê to hard ra şi.“ Pirı k’ vano:
„Ez asmênê hawtine derune, qına to hard ra şiye.“ Aede koçek peye çêveri ra veng dano,
„to ke asmênê hawtine dera, hala dormu ra qayt ke, ni mozıki kotiê?“




sebretengiye

sebrê insani ke bi teng, eke a tenge ke name kenê, kenê şıltek (soyut, abstract), cı ra beno „sebretengiye“.

Nae sero jü mesela amê mı viri:

Jü kêneke zewecina, ama hona nêzana kami de. Ne o lacek diyo, ne boe kerdo. Name heşiya pê. Neyse, roca veyviya hirêyine de endi dano ra estıkanê nae, yeno, kuno verê gule, çıke endi zaf qefeliya, têl u tunc biya. Vana, ezo rakuyi, hewno henên nişto ro mı ke mecal mı nêdano pay ra vınderi. Sano, tariyo. Sona oda cıwamêrdan, iyê pêro uca roniştiyê. Veyvıke zamay nas nêkena, nêzana kamciyo. Çımê xo pıra fetelnena, kınc u kol ra ki nêvecena kamciyo. Endi tabat nêkena, zırçena cemati ra:
- Kam ke nano ma, endi bêro, lıngê rew ma no! Hewnê ma ame, sonime, kunime ra...


12 Ocak 2012 Perşembe